به نقل از «جام جم آنلاین»

۵ گام تحولی برای سلامت زنان

تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۵۰۵۰۳

  دیروز دست سخنرانان ایرانی این نشست، از وزیر بهداشت و معاونانش گرفته تا معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری برای ارائه گزارش عملکرد باز بود، چون جمهوری اسلامی ایران به‌واسطه توجه ویژه به سلامت زنان به‌عنوان عنصر محوری در خانواده، حرف‌های زیادی برای گفتن داشت‌.

از نگاه جمهوری اسلامی، زنان محورخانواده وموجب نشاط وشادابی آن هستند ومی‌توانند سلامت را به اعضای خانواده خویش آموزش دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از این‌رو در خدمات سلامت و همه زیر‌مجموعه‌های آن باید موردتوجه ویژه باشند، چراکه یک زن سالم، خانواده‌ای سالم می‌سازد و خانواده‌های سالم مانند تکه‌های یک پازل، جامعه‌ای سالم را شکل می‌دهند. 
       
مادر سالم، خانواده سالم، جامعه سالم
دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه پزشکی و سلامت فقط افزایش شاخص امید به زندگی، کاهش مرگ‌و‌میرهای ناشی از بیماری‌های واگیر، افزایش تعداد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، رشد تعداد پزشکان و متخصصان حوزه سلامت، افزایش دانشگاه‌های علوم پزشکی یا ارتقای تجهیزات پزشکی و درمانی نیست، بلکه توجه به سلامت زنان و مادران نقطه درخشان این دستاوردهاست که می‌توان آن را در صدر کارنامه انقلاب اسلامی در حوزه بهداشت، درمان و سلامت نشاند. اما چرا؟
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که زنان درمقایسه با مردان دربرابر بیماری‌های مختلف آسیب‌پذیری بیشتری دارند و از نظر دسترسی و استفاده از خدمات بهداشتی درمانی در شرایط نامساعدتری قرار گرفته‌اند. بنابراین سلامت و بهداشت زنان باید یکی از اولویت‌های اساسی سلامت جوامع باشد، زیرا این از اهداف توسعه هزاره سوم است. در این میان اما کشورمان که سرعت قابل‌توجهی در توسعه سلامت زنان و ارتقای وضعیت بهداشتی آنها دارد، لااقل در منطقه پرآشوب و پرمشکلی که در آن قرار گرفته دستاوردهای چشمگیری دارد. روز گذشته انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری در هتل پارسیان آزادی از چند نمونه برجسته از این دستاوردها روایت کرد: «اکنون مادران باردار ایرانی تا پایان دوره شیردهی و فرزندان آنها تا پنج سالگی تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند. همچنین ۹۹‌خدمت رایگان و مشاوره و غربالگری‌های متعددی برای نوزادان، کودکان و مادران باردار در نظر گرفته شده، در حالی که پایش بیماری‌های قلبی، سرطان و افسردگی برای زنان سالمند در کشورمان انجام می‌شود. در عین حال برای زنان باردار و کودکان دچار سوءتغذیه، سبدهای غذایی رایگان پیش‌بینی شده و ماهانه وضعیت رشد جسمی آنها مورد بررسی قرار می‌گیرد و به همین دلیل است که میزان مرگ‌و‌میر مادران به ۲۳ در ۱۰۰ هزار نفر، مرگ نوزادان به هشت در۱۰۰ هزار نفر و مرگ‌و‌میر کودکان زیر ۱۵ سال به ۱۴ در ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته است.»
اما چرا جمهوری اسلامی بر سلامت زنان تمرکز دارد؟ این سؤالی بود که روز گذشته بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت کشورمان در جمع نمایندگان کشورهای عضو گروه پنج به آن این‌گونه پاسخ داد: «زنان حدود ۵۰درصد افراد یک جامعه را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین باید به سلامت زنان توجه کرد، زیرا بانوان می‌توانند نقش محوری در اجرای جوانی و شادابی جمعیت داشته باشند. همچنین اگر خواهان داشتن خانواده و فرزند سالم هستیم باید مادر سالم داشته باشیم.» 
وزیر بهداشت در کنار این اظهارات اما به یک دستاورد ویژه در وزارتخانه متبوعش نیز اشاره کرد که مردم آن را با نام برنامه سلامت خانواده می‌شناسند؛ برنامه‌ای که نه‌فقط زنان که تک‌تک اعضای خانواده را قبل از تولد تا پس از مرگ تحت پوشش قرار می‌دهد، برنامه‌ای که شعار جمهوری اسلامی مبنی بر این که «جامعه سالم در گرو خانواده سالم است» را محقق کرده‌است.

چرا سلامت زنان مهم است؟
تاکید برسلامت زنان یک آرمان فانتزی و یک ایده‌آل شعارگونه نیست، بلکه یک ضرورت اجتناب‌ناپذیراست که سازمان جهانی بهداشت آن را باتعابیری لطیف وواقعی توضیح داده است:«زنان به‌دلیل ایفای نقش‌های متعدددرخانواده وجامعه، گذراندن دوره‌های فیزیولوژیکی مختلف مانند بلوغ، قاعدگی، بارداری، زایمان و یائسگی و همچنین احتمال خطر بیشتر در ابتلا به فقر، گرسنگی و سوء‌تغذیه، بار کاری زیاد و تبعیض جنسیتی، گروه پرخطر محسوب می‌شوند. زنان در دسترسی به آموزش و مراقبت‌های بهداشتی و اطلاعات و خدمات بهداشتی درمانی مورد نیاز از فرصت‌های عادلانه و مشابه با مردان برخوردار نیستند. همچنین در سراسر جهان در بسیاری از خانه‌ها، زنان نخستین کسانی هستند که صبح از خواب برمی‎خیزند و آخرین کسانی هستند که شب به بستر می‌روند. چنین زنانی که خسته از کارند در وهله آخر، آن هم با شرایط خاصی می‌توانند به نیازهای بهداشتی خود بیندیشند. حتی در برخی از جوامع، زنان فقط زمانی می‌توانند به پزشک مراجعه کنند که شوهر یا پدر همراه‌شان باشد، در نتیجه ممکن است معالجه زنان به تأخیر بیفتد یا اصلا برای معالجه اقدامی نشود.» آیا این واقعیات برای اقناع جوامع جهت توجه هرچه بیشتر به سلامت زنان کفایت نمی‌کند؟

اقدامات ایران برای ارتقای سلامت زنان
۱- بیمه مادران تا پایان دوره شیردهی
۲- ارائه ۹۹ خدمت رایگان به مادران باردار
۳- ارائه سبدغذایی رایگان به مادران و کودکان دچار سوءتغذیه
۴- پایش بیماری‌های قلبی، سرطان و افسردگی در زنان سالمند
۵- اجرای برنامه سلامت خانواده و تحت پوشش بودن زنان

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: خانواده سلامت زنان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۵۰۵۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آن چه علم به تازگی درباره قاعدگی زنان کشف کرده است

فرارو- سندرم پیش از قاعدگی هوس غذایی و اصطلاحا "آنفولانزای پریود". هر زنی که قاعدگی یا پریود را تجربه می‌کند می‌داند که این چرخه ماهیانه می‌تواند تاثیر عمیقی بر روی بدن و ذهن اش داشته باشد. با این وجود، محققان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه قاعدگی می‌تواند بر سلامت تاثیر بگذارد و در برخی افراد علائم بیماری را بدتر می‌کند؟

به گزارش فرارو به نقل از وُکس، در جریان مطالعه‌ای تازه انجام شده "ژاکلین راس" روانشناس و تیمی در دانشگاه ایلینوی شیکاگو از ۱۱۹ بیمار زن که در گذشته افکار خودکشی را تجربه کرده بودند خواستند تا احساسات خود را در طول یک دوره قاعدگی دنبال کنند. آنان دریافتند که برای بسیاری از بیماران افکار مرتبط با خودکشی در روز‌های قبل و در طول قاعدگی بدتر می‌شود. در آن روز‌ها احتمال بیش تری وجود داشت که بیماران بیش‌تر به خودکشی فکر کرده و بیش از سایر مواقع برنامه ریزی خود برای پایان دادن به زندگی شان را عملی می‌ساختند.

این نتایج ممکن است متاسفانه برای افرادی که مبتلا به افسردگی هستند غیر قابل تعجب به نظر برسد افرادی که سال‌ها افکارشان را با درمانگران به اشتراک می‌گذارند و در مورد چگونگی تاثیر دوره‌های قاعدگی بر علائم این موضوع صحبت می‌کنند. با این وجود، به دلیل زن ستیزی در حوزه علم و پزشکی این اثرات تا همین اواخر به به صورت سیستماتیک مورد مطالعه قرار نگرفته بود و اغلب بیماران مجبور می‌شدند تا نوسانات خلقی را که پزشکان نمی‌دانستند چگونه تشخیص داده یا درمان کنند را تحت کنترل قرار دهند.

در واقع، قاعدگی برای چندین دهه مورد مطالعه قرار نگرفته است و این موضوع باعث ایجاد یک خلاء عمده در دانش شده که در آن بیماران دچار درد یا خونریزی شدید سال‌ها منتظر تشخیص بوده اند. با این وجود، در سالیان اخیر دانشمندان بیش تری شروع به مطالعه فرآیند قاعدگی کرده‌اند تحقیقاتی که می‌تواند اطلاعات مهمی را در مورد سلامت انسان که به ناحق نادیده گرفته شده کشف کند.

قاعدگی می‌تواند بر علائم سلامت روان تاثیر بگذارد

"گتوری آیزنلوهر مول" روانشناس و از همکاران راس پس از آن که یکی از بیماران تحت درمان او بدتر شدن علائم را در دوره قاعدگی اش ذکر کرد ایده تحقیق در این باره در ذهن اش جرقه زد. او گفت: "من فکر کردم اگر شواهدی داشته باشیم که نشان دهد این امری رایج است شاید بتوانیم کاری در مورد آن انجام دهیم". ارتباط بین قاعدگی و سلامت روان در یک دهه گذشته  توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. پزشکان مدت‌ها می‌دانستند که درصد کمی از افراد وضعیتی به نام  اختلال دیسفوریا (ناخوشی) پیش از قاعدگی (PMDD) را تجربه می‌کنند که با احساس شدید اضطراب، افسردگی یا تحریک پذیری در روز‌های منتهی به قاعدگی مشخص می‌شود. اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی در سال ۲۰۱۳ میلادی به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی  (DSM)  اضافه شد و کارشناسان معتقدند ۳ تا ۸ درصد از افرادی که قاعدگی را تجربه می‌کنند به این عارضه مبتلا هستند.

با این وجود، راس و تیم همراه اش می‌خواستند بررسی کنند که آیا چرخه‌های قاعدگی بر سلامت روان افراد نیز تاثیر می‌گذارد یا خیر.  بنابراین، بیماران در مطالعه آنان مبتلا به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی تشخیص داده نشدند و به جای آن بدین خطار انتخاب شدند، زیرا در ماه قبل از آن فکر کردن به خودکشی را گزارش کرده بودند. محققان از شرکت کنندگان خواستند تا علائمی مانند افسردگی، اضطراب و ناامیدی را هر روز از چرخه خود ثبت کنند. آنان هم چنین در مورد افکار خودکشی و برنامه ریزی برای خودکشی از شرکت کنندگان سوالاتی را پرسیدند. راس می‌گوید ایده پردازی در این باره شدیدتر بود و برنامه ریزی در روز‌های نزدیک به قاعدگی بیش‌تر می‌شد.

او می‌گوید: "آن چه جالب توجه بود این موضوع است که اگرچه ما افراد را برای اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی انتخاب نکردیم، اما مشاهده کردیم که اکثر شرکت کنندگانی که افکار خودکشی اخیر را گزارش کرده اند این گرایش در آنان وجود داشت که علائم بدتر را در روز‌های پیش و در طول آغاز قاعدگی تجربه کنند".

راس می‌گوید اکثر افراد علائم روانپزشکی عمده‌ای را در پاسخ به تغییرات هورمونی تجربه نمی‌کنند. با این وجود، نتایح تحقیقات نشان داده که افراد مبتلا به بیماری روانی زمینه‌ای از جمله ۶۰ درصد از زنان مبتلا به اختلالات افسردگی اغلب حین قاعدگی احساس بدتری دارند. نتیجه مطالعه راس که در نشریه امریکایی روانپزشکی منتشر شد نشان می‌دهد که درمانگران، روانپزشکان و متخصصان زنان و زایمان باید به بیماران اطلاعاتی در مورد چگونگی تأثیر قاعدگی بر علائم عاطفی به ویژه خودکشی ارائه دهند. بیماران هم چنین ممکن است از ترسیم علائم خود برای چند ماه سود ببرند تا ببینند آیا یک الگوی چرخه‌ای ظاهر می‌شود یا خیر.

آزمایشگاهی که راس در آن کار می‌کند به سرپرستی آیزنلوهر مول همچنین در حال مطالعه درمان‌های رفتاری و دارویی است که می‌تواند به افرادی که علائم شان با چرخه‌های قاعدگی شان مرتبط است از رفتار درمانی دیالکتیکی گرفته تا دارو‌های مسدود کننده هورمون کمک نماید.

محققان در حال مبارزه با انگ حول محور پریود یا قاعدگی هستند

یافته‌های تازه به دانش ما از حوزه‌ای از مطالعه می‌افزایند که هنوز با سکوت و نوعی انگ و ننگ قلمداد شدن مبارزه می‌کند. افراد مبتلا به اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی هنوز برای تشخیص بیماری تلاش می‌کنند. در جریان نتیجه نظرسنجی صورت گرفته در سال ۲۰۲۲ میلادی حدود ۴۰ درصد از بیماران دچار اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی گفته بودند که ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشت روانی آنان هیچ اطلاعاتی از این وضعیت نداشته اند. تأثیر قاعدگی بر سایر شرایط سلامت روان مانند افسردگی حتی ضعیف‌تر شناخته شده است. با این وجود، تحقیقات و گزارش‌های فزاینده  درباره نحوه عملکرد قاعدگی و بسیاری از راه‌های عمیقی که چرخه‌های قاعدگی مان می‌توانند از نظر روحی و جسمی بر ما تاثیر بگذارند موارد بیش تری را آشکار می‌سازند.

محققان هم چنین در حال بررسی این موضوع هستند که آیا قاعدگی می‌تواند در تشخیص زودهنگام شرایطی مانند فیبروم رحم، سرطان و آندومتریوز (نابجایی آستر رحم) کمک کننده باشد یا خیر. مطالعه قاعدگی که در آن رحم لایه داخلی خود را می‌ریزد و دوباره رشد می‌کند می‌تواند بینشی در مورد بهبود زخم ارائه دهد.

در دو سال گذشته محققان هم چنین آن چه که بسیاری از بیماران گزارش داده اند را مورد تایید قرار دادند این که واکسن‌های کووید – ۱۹ اثرات کوچک، اما قابل اندازه گیری بر چرخه‌های قاعدگی دارند. این یافته‌ها می‌توانند تولیدکنندگان واکسن را وادار کند تا اثرات محصولات خود را بر قاعدگی آزمایش کنند تا بیماران غافلگیر نشوند. کارشناسان می‌گویند که اثرات قاعدگی واکسن کووید موقتی است و بر باروری تاثیر نمی‌گذارد.

بخش عمده‌ای از ارتباط بین قاعدگی و سایر جنبه‌های سلامت جسمی و روانی برای سالیان متمادی دست کم در انظار عمومی مورد بحث و بررسی قرار نگرفت، زیرا دانشمندان و  پزشکان به سادگی آن‌ها را مطالعه نمی‌کردند. "آلیس لو کولیگان" متخصص اطفال در بیمارستان کودکان بوستون که قاعدگی را مطالعه کرده  می‌گوید:"وقتی صحبت از درک سلامت قاعدگی می‌شود ما در این حوزه بسیار عقب هستیم".

محققان در سال ۲۰۲۳ میلادی سرانجام یکی از نخستین مطالعات را برای آزمایش ظرفیت قاعدگی با استفاده از خون واقعی انجام دادند. با این وجود، مطالعاتی مانند کاری که راس انجام داده نشان می‌دهد که تحقیقات بالینی به تازگی آغاز به درک موضوعی کرده اند که بسیاری از افراد دچار عادت ماهانه آن را می‌دانستند: این فرآیند بخشی جدایی ناپذیر از عملکرد انسان است که اگر مایل به گوش دادن به آن باشید چیز‌های زیادی برای آموزش به ما دارد.